بن‌بست زعفران ایران در بازار چین

خبرگزاری تخصصی اگروفودز به نقل از مهر گزارش می‌دهد:

محمدرضا اردیخانی، عضو صندوق توسعه صادرات زعفران، از مصادره محموله‌های زعفران صادراتی ایران در گمرک چین خبر داد. او اعلام کرد که در یک ماه گذشته، برخی شرکت‌های داخلی اقدام به صادرات محصولاتی با کیفیت نامناسب و بدون رعایت استانداردهای سختگیرانه کشور مقصد کرده‌اند که در نتیجه، گمرک چین پس از نمونه‌گیری و عدم تایید استانداردها، این محموله‌ها را بلوکه کرده است. این اتفاق در حالی رخ می‌دهد که سال گذشته نیز محموله‌های پسته ایران به دلیل آلودگی به سم آفلاتوکسین برگشت خورده بودند و تکرار چنین معضلی، اعتبار تجاری کشور در بازارهای جهانی را به شدت خدشه‌دار می‌کند و فرصت‌های صادراتی را از سایر فعالان سلب می‌کند.

ماجرای بلوکه شدن زعفران در گمرک چین

عضو صندوق توسعه صادرات زعفران با اشاره به اینکه چین برای ترخیص زعفران استانداردهای بسیار سختگیرانه‌ای دارد، تصریح کرد که سازمان ملی استاندارد و گمرک کشور باید نظارت‌های سختگیرانه‌تری بر این حوزه اعمال کنند. وی تاکید کرد: «این وضعیت نشان می‌دهد که محموله صادراتی در کشور، آزمایش نشده یا به صورت کامل آزمایش نشده است که دچار این مشکل در گمرک کشور مقصد شده است.» اردیخانی خاطرنشان ساخت که وقتی محصولی از ایران صادر می‌شود، این به نام شرکت صادرکننده نیست، بلکه بار به نام “ایران” به گمرک مقصد تحویل داده می‌شود و هرگونه نارسایی، به اعتبار ملی لطمه وارد می‌کند.

سابقه مشکلات صادراتی: از پسته تا زعفران

این مسئول صنفی با یادآوری اتفاق مشابه سال گذشته در مورد پسته که منجر به تعهد مسئولان وزارت جهاد کشاورزی به اتحادیه اروپا شد، اظهار گلایه کرد که چرا این تجربه تلخ باید برای زعفران تکرار شود. وی افزود که تاخیر یک روزه در صادرات برای اطمینان از کیفیت، بهتر از تکرار مشکلات و خدشه‌دار شدن اعتبار تجاری است. اردیخانی تاکید کرد که زعفران به عنوان یک محصول بومی ایران، استانداردهای آن نیز در ایران تدوین و توسعه یافته و سایر کشورها نیز استانداردهای خود را از شاخص‌های ایرانی اخذ کرده‌اند. بنابراین، اینکه طلای سرخ ایران نتواند استانداردهای مبدأ خود را پاس کند، جای تأمل دارد.

نظارت ناکافی و الزامات صادراتی

عضو صندوق توسعه صادرات زعفران با بیان اینکه آزمون‌ها و استانداردهای زعفران، از تست رنگ تا سایر بخش‌ها، پیچیدگی خاصی ندارند، سختگیری بیشتر در گمرکات داخلی را بسیار کمک‌کننده و راهگشا برای گسترش بازارهای بین‌المللی ایران دانست. وی تأکید کرد که نبود نظارت کافی بر استانداردهای لازم برای محصولات کشاورزی نه تنها به اعتبار ایران در بازارهای جهانی لطمه می‌زند، بلکه اقتصاد کشور را از درآمدهای ارزی نیز محروم می‌سازد.

سهم چین از صادرات زعفران ایران

محمدرضا اردیخانی در بخش دیگری از سخنان خود به سهم چین از صادرات زعفران ایران اشاره کرد و گفت: سالانه بین ۳۰ تا ۴۰ تن زعفران، معادل ۱۰ تا ۱۵ درصد کل صادرات کشور، به چین صادر می‌شود. این مسئول صنفی در راستای توسعه بازارهای تجاری کشور، پیشنهاد کرد که برای اقلام با ارزش افزوده بالا، به جای انتخاب تصادفی و نمونه‌گیری بخشی از بسته‌ها، آزمایش کامل تمام بسته‌ها در دستور کار سازمان‌های متولی قرار گیرد.

تحلیل اگروفودز برای فعالان صنعت غذا:

این روند، تهدیدی جدی برای اعتبار صادراتی ایران و دسترسی به بازارهای پرسود مانند چین است. فعالان باید به سرمایه‌گذاری در کنترل کیفیت جامع و استانداردسازی سختگیرانه، تحت نظارت دقیق داخلی، روی آورند تا اعتماد جهانی را بازسازی و فرصت‌های جدید ایجاد کنند.