خبرگزاری تخصصی اگروفودز به نقل از پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی (اگروفودنیوز) گزارش میدهد که نشست کارگروه دانشبنیان مجمع کارآفرینان ایران، با حضور حسین افشین، معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان رئیسجمهور، و جمعی از معاونین ایشان، برگزار شد. این نشست با هدف بررسی چالشها و ارائه راهکارهای عملی برای توسعه اکوسیستم دانشبنیان کشور تشکیل گردید و در آن نمایندگان بخش خصوصی به طرح دغدغهها و پیشنهادات خود پرداختند، در حالی که معاون علمی رئیسجمهور به تشریح رویکردها و برنامههای دولت در این حوزه پاسخ داد.
در این جلسه، رفیعی (رئیس مرکز تأمین مالی و سرمایهگذاری)، امرایی (معاون توسعه شرکتهای دانشبنیان)، اختیاری (معاون سیاستگذاری و توسعه دانشبنیان) و صدریمهر (معاون توسعه اقتصاد دانشبنیان) نیز از سوی معاونت علمی حضور داشتند.
چالشهای اساسی از نظام آموزشی تا صادرات
در ابتدای نشست، کرباسیزاده، کارآفرین و نایب رئیس هیئت مدیره صنایع غذایی چیکا، به نقد چالشهای بنیادی در نظام آموزشی کشور پرداخت. او اظهار داشت: «ما با ورودی غیراستاندارد و حجیم به سیستم دانشگاهی مواجهیم که عمر مفید جوانان ما را در مسیری غیرمولد هدر میدهد و پتانسیل مولد بودن آنها را از بین میبرد، در حالی که میتوانستند سریعتر در حوزههای فنی و مهارتی وارد چرخه اقتصاد شوند.»
بروکراسی و فناوریهای نوین
کرباسیزاده با اذعان به تغییرات مثبت در نگاه به شرکتهای دانشبنیان، افزود که پویایی جریان علم با بروکراسیهای سنگین در ارزیابی طرحها همخوانی ندارد. او همچنین به لزوم همگام شدن با روندهای جهانی در حوزه رمزارزها و بلاکچین تأکید کرد و گفت: «عدم ورود جدی به این عرصه، آسیبهای شدیدی به اقتصاد کشور وارد خواهد کرد، بهویژه با توجه به تناقض آشکار در سیاستگذاریهای مربوط به رمزارزهای داخلی و خارجی.»
هشدار درباره منابع تجدیدناپذیر و صادرات
در ادامه، یعقوبزاده، کارآفرین و بنیانگذار شرکت پویندگان راه سعادت، با نگاهی انتقادی به ساختار صادرات کشور، زنگ خطر اتمام منابع را به صدا درآورد: «ما روز ملی صادرات را جشن میگیریم، اما بخش بزرگی از آن متکی بر منابع تجدیدناپذیر کشور است. اساسیترین راهکار، تقویت صادرات مبتنی بر منابع تجدیدپذیر است.» او همچنین به چالشهای خاص صادرات دانشبنیان، از جمله موانع بازگشت ارز و قوانین دستوپاگیر، اشاره کرد.
حکمرانی دانشبنیان و اصلاح ساختارها
رجالی، کارآفرین و مدیرعامل گروه تولیدی ظریف مصور، مأموریت اصلی معاونت علمی را «حکمرانی دانشبنیان» در کل کشور دانست و از معاونت علمی خواست برنامهای برای اصلاح اقتصاد دولتی و رانتی ارائه دهد. وی بر لزوم جلوگیری از اتلاف منابع ملی، از جمله با حذف سربازی اجباری که در جهان منسوخ شده و به اقتصاد آسیب میزند، تأکید کرد. رجالی در پایان، بر تغییر رویکرد در قانونگذاری و نظارت، با تسامح و اعتماد بیشتر، پافشاری کرد.
سرمایههای مردمی و ظرفیت بلاکچین
الحاجی، مدیر سرمایهگذاری گروه صنعتی انتخاب، بحث را به سمت نقش سرمایههای مردمی در اکوسیستم نوآوری هدایت کرد. او با هشدار نسبت به خروج سرمایه از کشور، بر لزوم هدایت هوشمندانه سرمایههای خرد مردم به سمت حوزههای دانشبنیان از طریق فناوری بلاکچین تأکید کرد: «بلاکچین اساساً برای توزیع عادلانه منابع طراحی شده است و نباید این فرصت بزرگ را از دست داد.»
عدم توازن در حمایتها و ارزش بلاکچین
صادقنیا، مدیرعامل گلرنگ ونچرز و عضو هیئت مدیره کارگروه دانشبنیان مجمع کارآفرینان، به نقد عدم توازن در تخصیص حمایتها در ماده ۱۱ قانون جهش تولید دانشبنیان پرداخت. او گفت: «پروژههای حوزه دارو سهم بسیار بزرگی از حمایتها را به خود اختصاص دادهاند، در حالی که سهم حوزههایی مانند فناوری اطلاعات و اقتصاد دیجیتال ناچیز است.» وی بر لزوم هدایت نقدینگی به سمت تولید و بهرهبرداری از بلاکچین به عنوان یک تجارت پرشتاب و آیندهدار تأکید کرد.
هوش مصنوعی و چالشهای اجرایی
قدس، نماینده شرکت سامانه افق دلپذیر، توجه را به تأثیرات عمیق هوش مصنوعی بر بازار کار جلب کرد و گفت: «باید خود را برای کاهش چشمگیر روزهای کاری آماده کنیم.» او همچنین به چالشهای اجرایی مهم برای شرکتهای دانشبنیان از جمله مشکلات سربازی امریه و مسائل مالیاتی اشاره کرد.
موانع همکاری صنعت و دانشگاه
رسولی، نماینده هلدینگ صنایع مادیران، مشکلات همکاری صنعت و دانشگاه و موانع ارزیابی پروژههای بزرگ را مطرح کرد: «وقتی طرحهای بزرگ صنعتی برای ارزیابی نوآوری ارائه میشوند، درخواست تقسیم آنها به قطعات کوچکتر میشود که این روند کاملاً اشتباه است و با نیازهای واقعی صنعت همخوانی ندارد.»
تناقض قوانین دانشبنیان و صنعت سنتی
محصل، نماینده شرکت لنت پارس، به نقد چالشهای اجرایی قوانین دانشبنیان پرداخت و گفت: «فرآیندها و قوانین حمایتی روی کاغذ زیبا هستند، اما در عمل، بازیچه منفعتطلبی برخی افراد قرار میگیرند.» وی با اشاره به ماهیت سنتی صنعت کشور، به مسئله عدم جذب نیروی انسانی متخصص و خروج سرمایههای انسانی ارزشمند اشاره کرد و خواستار حمایتهای متناسب برای حفظ آنها در داخل کشور شد.
صادرات، ارزش افزوده و تغییر نگاه
علیپور، نماینده شرکت صنایع شیمیایی کیمیاگران امروز، بحث را به موضوع صادرات و تراز ارزی کشور معطوف کرد و بر جلوگیری از خامفروشی و حمایت از صادرات محصولات با ارزش افزوده بالا تأکید کرد. او گفت: «باید به شرکتهای دانشبنیان نگاه صادراتی داشت و دیدگاه کلی و زنجیرهای به فعالیت آنها داشت.»
معافیت گمرکی و سرمایهگذاری هایتک
شقاقی، کارآفرین و بنیانگذار گروه صنعتی شیرین نوین، به سیاست ریشهدار معافیت گمرکی ماشینآلات صنعتی اشاره کرد و گفت: «سرمایهگذاریها باید به سمت فعالیتهای «هایتک» (فناوریهای پیشرفته) هدایت شوند و معاونت علمی میتواند در فرهنگسازی این حوزه پیشگام باشد.»
نقش شرکتهای بزرگ در اکوسیستم نوآوری
غزنوی، دبیرکل مجمع کارآفرینان ایران، بر نقش محوری شرکتهای بزرگ در اقتصاد تأکید کرد و خواستار شاخصدار شدن نقش معاونت علمی در اتصال شرکتهای بزرگ به استارتاپها شد. او پیشنهاد کرد این حرکت با همکاری مشترک مجمع کارآفرینان و معاونت علمی آغاز شود.
پاسخها و رویکردهای معاون علمی رئیسجمهور
پس از شنیدن نظرات، افشین ضمن استقبال از برگزاری چنین نشستهایی، به تفصیل به سوالات پاسخ داد.
اصلاحات ساختاری و فرهنگسازی در جذب نیروی انسانی
افشین با تأیید نیاز به اصلاحات ساختاری در حوزه نیروی انسانی، به معضل «مدرکزدگی» در کشور اشاره کرد و گفت: «تمرکز اصلی ما بر همین موضوع است. حل این مسئله نیازمند فرهنگسازی عمیق در سطح خانوادههاست تا در آینده با کمبود تکنسینهای ماهر مواجه نشویم.»
رویکرد دولت به رمزارزها و بلاکچین
معاون علمی رئیسجمهور درباره رمزارزها، اظهار داشت که دولت در تلاش است تا ابتدا فهم درستی از این پدیده را در بدنه اجرایی ایجاد کند، زیرا «فناوری، پیروز نهایی است.» او افزود که برنامه این است که بلاکچین به صورت تدریجی وارد اقتصاد کشور شود و قانونی تسهیلگر برای آن نوشته شود. وی از توافقات مثبت با بانک مرکزی و شکلگیری رویکردی مثبت نسبت به رمزارزهای باثبات (Stablecoins) خبر داد.
ارزش پنهان صادرات دانشبنیان
افشین تأکید کرد که اگرچه رقم صادرات دانشبنیان در نگاه اول کوچک به نظر میرسد، اما ارزش واقعی آن فراتر است، زیرا این شرکتها با کاهش چشمگیر واردات، «ارزآوری پنهان عظیمی» برای کشور ایجاد کردهاند و در حوزه دارو نیز مانع از کمبود شدهاند.
حکمرانی هوشمند و تسهیلگری
او رویکرد معاونت علمی و شخص رئیسجمهور را ارائه مشاورههای تخصصی در همه مسائل، حتی آنهایی که مستقیماً به معاونت مرتبط نیستند، اعلام کرد: «ما باید با نوعی حکمرانی هوشمند، سنتهای غیرکارا را کنار بگذاریم.» افشین بر اعتماد به سوابق افراد و شرکتها در ارزیابیها و نقش تسهیلگری معاونت علمی تأکید کرد.
روشهای نوین تأمین مالی
افشین از روی آوردن به روشهای تأمین مالی جدید، از جمله «اوراق توسعه فناوری» برای شرکتهای بزرگ و زنجیرهمحور، خبر داد و آمادگی معاونت برای بررسی و اجرای سایر روشها را اعلام کرد.
طرح «دانشبنیان پیشران»
برای ارتباط شرکتهای بزرگ با دانشبنیانها، افشین از طرح «دانشبنیان پیشران» خبر داد که در آن «هلدینگهای پیشران» تشکیل میشوند و شرکتهای بزرگ سفارشدهنده را به شرکتهای دانشبنیان تأمینکننده متصل میکنند.
پیگیری مسائل و اعلام آمادگی همکاری
وی در پایان تأکید کرد که هر نکته و مشکلی که به معاونت منتقل شود پیگیری خواهد شد و خواستار ارتباط مداوم با شرکتها، خصوصا شرکتهای بزرگ مقیاس، شد.
پیشنهاد برای همکاریهای مستمر
الماسی، معاون توسعه مدیریت مجمع کارآفرینان ایران، پیشنهاد داد جلسات مشترک و مستمری میان بخش خصوصی و معاونت علمی، بهویژه در حوزه تأمین مالی، تشکیل شود تا دغدغهها به راهحلهای عملیاتی منجر گردد.
در پایان این نشست نیز، با حضور دکتر افشین، از هفتمین کتاب مجمع کارآفرینان ایران با عنوان «مسیر پیشرفت هند در خودروسازی» رونمایی شد.
تحلیل اگروفودز برای فعالان صنعت غذا:
توسعه اکوسیستم دانشبنیان و رفع چالشهایی چون بروکراسی، تأمین مالی و جذب متخصص، فرصتی حیاتی برای نوآوری در اگروفود است. فعالان میتوانند با تمرکز بر صادرات محصولات ارزشافزوده بالا، فناوریهای نوین (مانند بلاکچین برای شفافیت زنجیره و تأمین مالی خرد) و همکاری با دانشگاهها، به سوی تولید پایدار و رقابتپذیر حرکت کنند و ریسک عدم ورود به تکنولوژیهای روز را کاهش دهند.
نظر شما در مورد این مطلب چیه؟