خبرگزاری تخصصی اگروفودز به نقل از معاونت علمی ریاست‌جمهوری گزارش می‌دهد، ارژنگ جوادی، سرپرست دبیری ستاد توسعه اقتصاد دانش‌بنیان غذا و کشاورزی، در جریان نخستین رویداد و نمایشگاه «اینوفارم» اعلام کرد که در حال حاضر حدود ۸۰۰ شرکت دانش‌بنیان در حوزه‌های غذا و کشاورزی کشور فعالیت می‌کنند که این تعداد حدود ۸ درصد از کل بیش از ۱۰ هزار و ۱۰۰ شرکت دانش‌بنیان ایران را تشکیل می‌دهد. وی در سخنان خود ضمن تاکید بر لزوم جهت‌دهی شرکت‌ها به حوزه‌های چالش‌برانگیز اصلی کشور و اصلاح رویکردهای پژوهشی، از برنامه‌های ستاد برای افزایش ضریب نفوذ فناوری و کاهش وابستگی‌های حیاتی در صنعت تولید پروتئین خبر داد.
چالش‌های اساسی و لزوم جهت‌دهی نوآوری
جوادی در سخنرانی خود بر ضرورت ساده‌سازی مفهوم فناوری تاکید کرد و اظهار داشت که نوآوری لزوماً به معنای انجام کارهای بزرگ و پیچیده نیست، بلکه کارهای کوچک و دقیق نیز می‌توانند فناورانه و اثرگذار باشند و ستاد از آن‌ها حمایت می‌کند. او با اشاره به مطالعات انجام شده در زیست‌بوم این بخش، نسبت به عدم ورود کافی شرکت‌ها به حوزه‌هایی که چالش‌های اصلی کشور محسوب می‌شوند، ابراز نگرانی کرد. در واکنش به این وضعیت، ستاد بلافاصله فراخوان‌ها، حمایت‌ها و اولویت‌های تخصیص تسهیلات خود را به سمت این حوزه‌های حیاتی جهت‌دهی کرده است تا شرکت‌ها به فعالیت در مناطق نیازمند تشویق و ملزم شوند.
نقد رویکرد پژوهشی رایج
سرپرست دبیری ستاد توسعه اقتصاد دانش‌بنیان غذا و کشاورزی همچنین به یک ایراد اساسی در سیستم پژوهشی کشور اشاره کرد و افزود: اغلب محققان کار را از آخر شروع می‌کنند؛ یعنی ابتدا محصول را تولید کرده و سپس به دنبال مشتری و تجاری‌سازی می‌روند که این رویکرد پاسخگو نیست و باید اصلاح شود.
آمار و ارقام زیست‌بوم دانش‌بنیان کشاورزی
جوادی در ادامه به ارائه آمارهای رسمی از وضعیت زیست‌بوم دانش‌بنیان پرداخت و اعلام کرد که در حال حاضر حدود ۸۰۰ شرکت دانش‌بنیان در حوزه غذا و کشاورزی فعالیت می‌کنند. وی با بیان اینکه دو سال پیش توزیع این شرکت‌ها با چالش‌های کشور هماهنگ نبوده است، اظهار امیدواری کرد که به دلیل جهت‌دهی‌های اخیر، این توزیع بهبود یابد و در آینده‌ای نزدیک کاملاً متوازن شود.
توزیع شرکت‌ها در زنجیره ارزش دام، طیور و آبزیان
جوادی همچنین ضمن تفکیک آمار شرکت‌های فعال در حوزه دام، طیور و آبزیان، خاطرنشان کرد: از مجموع شرکت‌های دانش‌بنیان کشاورزی، ۱۷۲ شرکت (حدود ۲۲ درصد) در این بخش مشغول به کار هستند. این شرکت‌ها در زنجیره ارزش به این ترتیب توزیع شده‌اند؛ حدود ۵۰ شرکت در حوزه دارو، واکسن و مواد ضدعفونی‌کننده، ۳۳ شرکت در بخش تجهیزات، ۵۴ شرکت در بخش خوراک و جیره، ۳۱ شرکت در حوزه دانش و مدیریت و تنها ۱۷ شرکت در حوزه «هسته‌های اولیه» شامل اصلاح نژاد در دام، طیور و آبزیان هستند.
گلوگاه هسته‌های اولیه و محصولات تولیدی
سرپرست دبیری ستاد توسعه اقتصاد دانش‌بنیان غذا و کشاورزی با تأکید بر اینکه تعداد ۱۷ شرکت فعال در هسته‌های اولیه (که سنگ بنای تولید محسوب می‌شود) کافی نیست و این حوزه یکی از گلوگاه‌های اصلی کشور است، افزود: محصولات تولیدشده توسط کل شرکت‌ها در این زیربخش، حدود ۲۹۵ مورد است که ۹۸ مورد آن در حوزه واکسن و دارو، ۴۱ مورد در تجهیزات، ۹۷ مورد خوراک و تنها ۱۹ مورد هسته‌های اولیه را شامل می‌شود.
مسیر خودکفایی و کاهش وابستگی
جوادی با اشاره به لزوم کاهش وابستگی‌های شدید در این صنعت از هسته اولیه تا خوراک دام، تجهیزات و فرآوری، گفت: در برنامه سند امنیت غذایی، هدف خودکفایی در واکسن دام و طیور از ۳۵ درصد فعلی باید به ۷۰ درصد افزایش یابد، اما در حال حاضر تنها ۵۰ شرکت در این بخش فعالیت دارند که نشان‌دهنده نیاز به توسعه جدی در این حوزه است.
تعهد ستاد به افزایش نفوذ فناوری
وی در پایان خاطرنشان کرد: صنعت تولید پروتئین با وجود وابستگی بالا، تولیدکنندگانی به‌روز دارد که آمادگی بسیار خوبی برای پذیرش دانش و فناوری دارند. به همین دلیل، ستاد غذا و کشاورزی مصمم است تا ضریب نفوذ فناوری را در این حوزه بالا ببرد و خلأهای وابستگی را مرتفع کند.
تحلیل اگروفودز برای فعالان صنعت غذا:
این خبر نشان‌دهنده فرصت‌های بکر در حوزه‌هایی مانند اصلاح نژاد، تولید واکسن و خوراک دام است. کارآفرینان می‌توانند با تمرکز بر این گلوگاه‌ها و بهره‌گیری از حمایت‌های ستاد، نیازهای داخلی را تامین و به کاهش وابستگی‌ها کمک کنند.
نظر شما در مورد این مطلب چیه؟