خبرگزاری تخصصی اگروفودز به نقل از FoodNavigator گزارش می‌دهد، در حالی که غول‌های صنعت غذا و نوشیدنی مانند یونیلیور (Unilever) برای جدا کردن بخش بستنی خود، نستله (Nestlé) برای فروش بخش آب و نوشیدنی‌های خود، کرفت هاینز (Kraft Heinz) برای تقسیم شدن مجدد و حتی کوکاکولا (Coca-Cola) با شایعات جدایی از کاستا کافی (Costa Coffee) آماده می‌شوند، بحث «جدا کردن بخش‌های غیر اصلی از شرکت مادر» (Spin-off) به موضوع اصلی فعالان این صنعت تبدیل شده است. در این میان، بررسی موفقیت‌های گذشته چنین استراتژی‌هایی و درس‌هایی که می‌توان از تاریخ گرفت، حائز اهمیت است.
در دهه‌های رشد و تنوع‌بخشی در دهه ۱۹۷۰ میلادی، پپسی‌کو (PepsiCo) سه رستوران فست‌فود را خریداری کرد: پیتزا هات (Pizza Hut Inc.) در سال ۱۹۷۷، تاکو بل (Taco Bell Inc.) در سال ۱۹۷۸، و کنتاکی فراید چیکن (Kentucky Fried Chicken Corp)، که اکنون کی‌اف‌سی (KFC) نام دارد، در سال ۱۹۸۶. اما تنها یک دهه بعد، در سال ۱۹۹۷، پپسی‌کو تصمیم گرفت این رستوران‌ها را در قالب شرکتی مستقل به نام «ترایکون گلوبال رستورانتس» (Tricon Global Restaurants) جدا کند که بعدها در سال ۲۰۰۲ به «یام! برندز» (Yum! Brands) تغییر نام داد. یام! برندز همچنان در حال رشد است، به ویژه از طریق برند تاکو بل. با این حال، در آخرین گزارش درآمدی خود، این شرکت اندکی از پیش‌بینی‌ها در مورد سود هر سهم و درآمد عقب ماند. در حال حاضر، ارزش بازار یام! برندز ۴۱.۴۹ میلیارد دلار است، در حالی که ارزش بازار پپسی‌کو ۱۹۶.۵ میلیارد دلار می‌باشد.
یکی از بزرگترین شرکت‌های غذایی جهان نیز نتیجه یک جداشدگی بزرگ است. در سال ۲۰۱۲، کرفت فودز (Kraft Foods) به دو بخش تقسیم شد. کسب‌وکار جهانی اسنک آن به «مونده‌لز اینترنشنال» (Mondelēz International) تبدیل شد، در حالی که بخش مواد غذایی آن در آمریکای شمالی با نام «کرفت فودز گروپ» (Kraft Foods Group) فعالیت خود را ادامه داد. سیزده سال بعد، مونده‌لز اینترنشنال همچنان با قدرت به کار خود ادامه می‌دهد. آخرین گزارش درآمدی این شرکت نشان‌دهنده رشد چشمگیر درآمد است که عمدتاً ناشی از سیاست‌های قیمت‌گذاری بوده و این شرکت همچنان بازیگر کلیدی در بازار اسنک محسوب می‌شود. کرفت فودز گروپ اما پس از جدایی، مدت زیادی مستقل نماند و تنها سه سال بعد، در سال ۲۰۱۵، با اچ. جی. هاینز (H J Heinz) ادغام شد و شرکت کرفت هاینز (Kraft Heinz) را تشکیل داد. این شرکت البته اکنون بار دیگر در حال جدا شدن است تا دو شرکت مستقل دیگر را به وجود آورد.
لم وستون (Lamb Weston) اکنون یکی از بزرگترین تولیدکنندگان محصولات سیب‌زمینی در جهان و تامین‌کننده اصلی سیب‌زمینی سرخ کرده برای صنعت خدمات غذایی است که خود نیز محصول یک جداشدگی استراتژیک است. در سال ۲۰۱۶، کاناگرا فودز (Conagra Foods) کسب‌وکار محصولات سیب‌زمینی خود را به لم وستون واگذار کرد و خود به «کاناگرا برندز» (Conagra Brands) تغییر نام داد. در حالی که کاناگرا برندز بر محصولات خرده‌فروشی خود تمرکز کرد، لم وستون محصولات سیب‌زمینی مخصوص خدمات غذایی را در اختیار گرفت. از زمان این جدایی، لم وستون عملکرد بسیار خوبی داشته است. در آخرین گزارش درآمدی خود، این شرکت ۴ درصد افزایش سالانه در فروش خالص و ۸ درصد افزایش در حجم تولید را تجربه کرد. ارزش بازار کنونی آن ۷.۸۶ میلیارد دلار است، در مقایسه با ۹.۱۸ میلیارد دلار کاناگرا برندز.
برنامه‌های کنونی نستله برای فروش بخش آب خود، اولین بار نیست که این غول سوئیسی بخش‌های مربوط به آب را واگذار می‌کند. در سال ۲۰۲۱، این شرکت بزرگ کالاهای بسته‌بندی شده (CPG) سوئیسی، بخش آب‌های آمریکای شمالی خود را به «وان راک کپیتال پارتنرز» (One Rock Capital Partners) به مبلغ ۴.۳ میلیارد دلار فروخت. این بخش به عنوان یک شرکت مستقل، بعدها به «بلوتریتون برندز» (BlueTriton Brands) تغییر نام داد که برگرفته از تریتون (Triton)، خدای دریا در اساطیر یونان و پسر پوسیدون (Poseidon) است. بلوتریتون مدت زیادی به تنهایی فعالیت نکرد و در سال ۲۰۲۴ با «پریمو واتر» (Primo Water) ادغام شد تا «پریمو برندز» (Primo Brands) را ایجاد کند. اما در سال ۲۰۲۵، تنها یک سال پس از تاسیس، پریمو برندز با مشکلات دست و پنجه نرم می‌کند. این شرکت اخیراً تحت تاثیر آب و هوای نامناسبی قرار گرفته که بر تاسیسات تولیدی آن تاثیر گذاشته و با کاهش اندک در فروش نیز مواجه بوده است؛ گزارش درآمدی فصلی آن برخی سرمایه‌گذاران را ناامید کرده است.
تحلیل اگروفودز برای فعالان صنعت غذا:
این روند جهانی فرصتی برای شرکت‌های بزرگ ایرانی است تا با جداسازی کسب‌وکارهای غیرمرتبط، ارزش نهفته را آزاد کرده، بر تخصص خود تمرکز کنند و چابکی سازمانی را افزایش دهند. این می‌تواند به جذب سرمایه تخصصی و رشد هدفمند کمک کند.
نظر شما در مورد این مطلب چیه؟