خبرگزاری تخصصی اگروفودز به نقل از گرند ویو ریسرچ گزارش میدهد:
صنعت تندرستی و صنعت غذا ارتباطی ذاتی و ناگسستنی با یکدیگر دارند و این پیوند در حال تقویت شدن است. در حال حاضر، مصرفکنندگان آگاه به سلامت به دنبال غذاهایی برای کمک به کاهش وزن، افزایش قدرت بدنی، حمایت از سلامت روده و موارد دیگر هستند. بر اساس گزارش تحلیلگران موسسه «گرند ویو ریسرچ»، ارزش این صنعت به ۸۵۸.۸ میلیارد دلار (۷۳۶.۰۸ میلیارد یورو) با نرخ رشد مرکب سالانه (CAGR) پیشبینیشده ۹.۴ درصد رسیده است. این بدان معناست که اگر رشد بازار مطابق پیشبینیها ادامه یابد، تا پایان این دهه به رقمی سرسامآور معادل ۱.۵۹ تریلیون دلار خواهد رسید.
رشد چشمگیر بازار سلامت شناختی
با نگاهی دقیقتر به بازار، درمییابیم که چندین دسته محصول به طور خاص مسلط هستند و یکی از این دستهها، سلامت شناختی است. سخنگوی «گرند ویو ریسرچ» در این باره میگوید: «تقاضای مصرفکنندگان برای غذاها و نوشیدنیهای کاربردی (فانکشنال) که از سلامت مغز حمایت میکنند، در سطح جهانی رو به افزایش است.» بازار جهانی غذاها و نوشیدنیهای کاربردی مرتبط با سلامت مغز، در حال حاضر ۱۸.۱ میلیارد دلار ارزش دارد و پیشبینی میشود تا سال ۲۰۳۰ به ۴۰.۳ میلیارد دلار برسد؛ نرخ رشد مرکب سالانه ۱۰.۵ درصدی آن نشاندهنده رشدی سریعتر از کل این دسته محصول است.
غذاهای تقویتکننده مغز: فرصتهای پیشرو
با توجه به این روند، این سوال مطرح میشود که مصرفکنندگان در حوزه سلامت شناختی به دنبال چه غذاهایی هستند؟ یا به عبارت دیگر، کدام دستههای غذایی احتمالا در پنج سال آینده شاهد افزایش سرسامآور فروش خواهند بود؟
۱. گوشت قرمز: منبع کراتین و مواد مغذی حیاتی
گوشتهای قرمز، شامل گوشت گاو، خوک، بره و بز، از غنیترین منابع طبیعی کراتین هستند؛ ترکیبی که برای تولید انرژی در سلولهای ماهیچهای و مغزی حیاتی است. تنها یک وعده متوسط گوشت قرمز میتواند مقدار قابل توجهی کراتین تامین کند و به برآوردن نیازهای روزانه بدون نیاز به مکملسازی کمک کند. این ویژگی، گوشت قرمز را به انتخابی رژیمی بسیار کارآمد برای افرادی تبدیل میکند که به دنبال بهبود همزمان عملکرد فیزیکی و شناختی هستند.
«کایل کراولی»، متخصص تغذیه ارشد در برند پروتئین «پروتئین ورکس»، اظهار داشت: «گوشت قرمز یکی از کارآمدترین راهها برای تقویت همزمان قدرت عضلانی و انرژی مغز است.» کراتین نقش محوری در سنتز ATP دارد که انقباضات عضلانی و فعالیت عصبی را تامین میکند. با افزایش طبیعی سطح کراتین، گوشت قرمز به بهبود استقامت، قدرت و وضوح ذهنی، بهویژه در انجام وظایف فیزیکی یا شناختی دشوار، کمک میکند. علاوه بر کراتین، گوشت قرمز مواد مغذی دیگری مانند ویتامین B12، آهن و روی را نیز فراهم میکند که به انتقال اکسیژن، سنتز انتقالدهندههای عصبی و سلامت کلی سیستم عصبی کمک میکنند.
۲. ماهیهای چرب: امگا-۳ و کراتین برای عملکرد بهینه مغز
ماهیهای چرب، مانند شاهماهی، قزلآلا، سالمون، ساردین و خالمخالی، نیروگاههای تغذیهای هستند، بهویژه در حمایت از سلامت مغز. آنها به طور طبیعی غنی از کراتین هستند که نقش کلیدی در تولید انرژی سلولی، به ویژه در اندامهای پرتقاضا مانند مغز، ایفا میکند. کراتین با تضمین انرژی لازم برای عملکرد کارآمد نورونها، به تغذیه فرآیندهای شناختی، از جمله حافظه و وضوح ذهنی کمک میکند.
علاوه بر این، ماهیهای چرب سرشار از اسیدهای چرب امگا-۳، به ویژه EPA (ایکوزاپنتائونیک اسید) و DHA (دوکوزاهگزائونیک اسید) هستند. DHA یک جزء ساختاری اصلی مغز و شبکیه چشم است و برای حفظ یکپارچگی غشاهای نورونی ضروری است. در همین حال، EPA دارای خواص ضدالتهابی است که ممکن است به محافظت از مغز در برابر کاهش عملکرد مرتبط با افزایش سن و اختلالات خلقی کمک کند. «کراولی» از «پروتئین ورکس» میافزاید: «این ترکیب، یک پیروزی دوگانه برای سلامت شناختی محسوب میشود.»
۳. سبزیجات برگ سبز: منبع ویتامینها و آنتیاکسیدانها
سبزیجات برگ سبز، مانند اسفناج، کلمپیچ (کِیل) و راکت (آروگولا)، به لطف تراکم بالای مواد مغذی ضروری، به طور گستردهای به عنوان غذاهای تقویتکننده مغز شناخته میشوند. آنها سرشار از ویتامین B9 (فولات) هستند که نقش مهمی در سنتز انتقالدهندههای عصبی و ترمیم DNA ایفا میکند؛ هر دوی اینها برای حفظ عملکرد شناختی حیاتی هستند. ویتامین K، یکی دیگر از مواد مغذی کلیدی موجود در سبزیجات برگ سبز، با عملکرد بهتر حافظه مرتبط بوده و ممکن است به محافظت در برابر بیماریهای تخریبکننده عصبی کمک کند.
علاوه بر این، سبزیجات برگ سبز مملو از آنتیاکسیدانها هستند که به مبارزه با استرس اکسیداتیو، عامل اصلی کاهش شناختی مرتبط با افزایش سن، کمک میکنند. یکی از آنتیاکسیدانهای برجسته، لوتئین است؛ کاروتنوئیدی که در مغز تجمع مییابد و با بهبود حافظه، سرعت پردازش و شناخت بصری مرتبط است.
۴. آجیل و دانهها: امگا-۳ و محافظت آنتیاکسیدانی
آجیل و دانهها، از جمله بادام، گردو، تخم کتان، دانه چیا و تخمه آفتابگردان، به دلیل پروفایل تغذیهای غنی خود، برای سلامت مغز بسیار عالی هستند. آنها حاوی اسیدهای چرب امگا-۳، به ویژه ALA (آلفا-لینولنیک اسید) هستند که از ساختار غشاهای سلولهای مغزی حمایت کرده و ارتباط سالم بین نورونها را تقویت میکنند. در حالی که منابع دریایی امگا-۳ مانند DHA و EPA زیستدسترسی بیشتری دارند، ALA گیاهی همچنان به طور معنیداری به عملکرد شناختی کمک میکند، به ویژه در رژیمهای غذایی گیاهمحور.
این غذاها همچنین مملو از آنتیاکسیدانها هستند که به خنثی کردن رادیکالهای آزاد و کاهش استرس اکسیداتیو کمک میکنند؛ عاملی کلیدی در کاهش شناختی مرتبط با افزایش سن و بیماریهای تخریبکننده عصبی. ویتامین E، که به وفور در آجیلهایی مانند بادام و فندق یافت میشود، یک آنتیاکسیدان قوی است که از سلولهای مغزی در برابر آسیب محافظت کرده و از انعطافپذیری شناختی بلندمدت حمایت میکند. در همین حال، ویتامینهای گروه B، مانند B6، B9 (فولات) و B12، نقشهای ضروری در سنتز انتقالدهندههای عصبی، متابولیسم انرژی و تنظیم سطح هموسیستئین ایفا میکنند؛ سطوح بالای هموسیستئین با افزایش خطر زوال عقل مرتبط است.
۵. توتها: آنتیاکسیدانها و تقویت نوروپلاستیسیتی
توتها، مانند بلوبری، توت فرنگی، رزبری و شاهتوت، به لطف غلظت بالای آنتیاکسیدانها، به ویژه آنتوسیانینها، از جمله قویترین میوههای حمایتکننده مغز هستند. این ترکیبات طبیعی رنگهای زنده توتها را ایجاد میکنند و به دلیل تواناییشان در کاهش التهاب و مبارزه با استرس اکسیداتیو شناخته شدهاند؛ هر دوی اینها از عوامل اصلی کاهش شناختی و بیماریهای تخریبکننده عصبی هستند.
آنتوسیانینها و سایر پلیفنولها در توتها به محافظت از سلولهای مغزی در برابر آسیب ناشی از رادیکالهای آزاد کمک میکنند، در حالی که نوروپلاستیسیتی (توانایی مغز در تشکیل ارتباطات عصبی جدید) را نیز تقویت میکنند. این برای یادگیری، شکلگیری حافظه و انطباق با اطلاعات یا تجربیات جدید ضروری است. علاوه بر آنتوسیانینها، توتها حاوی ویتامین C، فیبر و سایر ریزمغذیها هستند که از سلامت عروقی حمایت میکنند، که ارتباط نزدیکی با عملکرد مغز دارد. بهبود جریان خون تضمین میکند که مغز اکسیژن و مواد مغذی کافی دریافت کند، و عملکرد و انعطافپذیری ذهنی را بیشتر افزایش میدهد.
فرصتهای طلایی برای تولیدکنندگان و برندها
با روشنتر شدن ارتباط بین تغذیه و سلامت شناختی، مصرفکنندگان به طور فزایندهای به غذاهای کاربردی روی میآورند تا از عملکرد ذهنی و انعطافپذیری طولانیمدت مغز حمایت کنند. برای برندها و تولیدکنندگان، این یک فرصت طلایی را فراهم میکند تا نیاز مصرفکنندگان را – که به دنبال تغذیه هوشمندانهتر و هدفمندتر هستند – برآورده سازند و با محصولاتی که هم طعم و هم عملکرد را ارائه میدهند، پیشتاز باشند. با رشد سریعتر بازار غذاها و نوشیدنیهای کاربردی مرتبط با سلامت مغز نسبت به دسته کلی تندرستی، پیام روشن است: سلامت شناختی دیگر یک نگرانی خاص نیست، بلکه یک اولویت اصلی محسوب میشود.
تحلیل اگروفودز برای فعالان صنعت غذا:
رشد بازار غذاهای سلامتشناختی در جهان فرصتی بینظیر برای ایران است. تولیدکنندگان داخلی میتوانند با تمرکز بر محصولات غنیشده با امگا-۳، ویتامینهای گروه B و آنتیاکسیدانها از منابع بومی، به نیاز مصرفکنندگان ایرانی پاسخ دهند و سهم بازار جدیدی کسب کنند.
نظر شما در مورد این مطلب چیه؟