خبرگزاری تخصصی اگروفودز به نقل از فودناویگیتور گزارش میدهد که با نزدیک شدن به زمان اجرای مقررات اتحادیه اروپا در مورد محصولات عاری از جنگلزدایی (EUDR)، صنعت روغن پالم در سراسر جهان با چالشهای پیچیدهای در زمینه ردیابی زنجیره تامین خود مواجه است. این چالشها که عمدتاً ناشی از ساختار لایهای و پویا، ماهیت چندمنظوره روغن پالم و نقش گسترده کشاورزان خرد هستند، به ویژه برای شرکتهای پاییندستی دشواریهای فراوانی ایجاد کرده و دستیابی به شفافیت کامل در مبدأ محصولات را با موانع جدی روبهرو ساخته است، حتی با وجود آنکه این بخش نسبت به سایر کالاهای مرتبط با EUDR آمادگی نسبتاً بهتری دارد.
روغن پالم یکی از متنوعترین مواد اولیه در صنعت غذا محسوب میشود و در طیف وسیعی از محصولات، از شکلات گرفته تا خمیر پیتزا و رشتهفرنگی فوری، کاربرد دارد. با این حال، این کالا با جنگلزدایی مرتبط است و یکی از هفت کالای تحت پوشش مقررات آتی EUDR است که مستلزم ردیابی کامل تا منشأ آن میباشد. همانند کاکائو و قهوه، روغن پالم دارای زنجیره تامین بسیار پیچیدهای است که بسیاری از بزرگترین چالشهای ردیابی آن از همینجا ناشی میشود. این پیچیدگی به خصوص برای شرکتهای پاییندستی که از فرآیند کشت واقعی فاصله زیادی دارند، یک چالش بزرگ محسوب میشود.
پریسیلا مولین، مشاور ارشد سازمان غیردولتی اندونزیایی ارثکوآلایزر، توضیح میدهد: «برای شرکتهای پاییندستی، اولین چالش، عبور از لایههای متعدد تامینکنندگان پیش از رسیدن به یک پالایشگاه یا کارخانه واقعی است.» او میافزاید: «برخی از طریق واسطهها یا تولیدکنندگان خرید میکنند که این امر پیچیدگی را بیشتر میکند. کارخانههای مستقل نیز چالش دیگری هستند: آنها اغلب مالک مزارع نیستند و به طور کامل از کشاورزان خرد خارجی از طریق واسطههای متعدد تامین مواد اولیه میکنند.» مگر اینکه شرکتها زنجیرههای تامین تفکیکشده یا با هویت حفظشده را انتخاب کنند، در غیر این صورت برای آنها دشوار است که واقعاً بدانند کدام خوشههای میوه تازه در کدام محموله قرار میگیرد.
برخلاف کاکائو و قهوه که تنها یک کاربرد اصلی دارند، روغن پالم طیف گستردهای از کاربردها را داراست. آنجلین کامو، مدیر امور دولتی میزگرد روغن پالم پایدار (RSPO)، یک نهاد صدور گواهی، توضیح میدهد: «روغن پالم به دلیل زنجیره کربنی طولانی خود بسیار متنوع است و این امکان را میدهد که بارها در طول زنجیره تامین و از طریق بازیگران متعدد، فرآوری و تفکیک شود.» از آنجایی که روغن پالم یک کالای مایع است، گاهی اوقات برای حفظ قابلیت ردیابی، تفکیک کامل زنجیره تامین ضروری است.
مولین توضیح میدهد که علاوه بر پیچیدگی، زنجیرههای تامین به شدت پویا هستند. از آنجا که کشاورزان خرد تمایل دارند محصول خود را به هر کارخانهای که بهترین قیمت را پیشنهاد میدهد بفروشند، الگوهای تامین اغلب به سرعت تغییر میکنند. این بدان معناست که به محض انجام یک عملیات ردیابی، ممکن است به زودی منسوخ شود. او اشاره میکند: «چالشهای ردیابی در مناطق پر از کشاورزان خرد مانند سوماترا، جایی که صدها کارخانه در کنار تعداد بیشماری دلال و کشاورزان خرد فعالیت میکنند و شبکههای تامین بسیار سیال و پویا ایجاد میکنند، بیشتر تشدید میشود.» علاوه بر این، روغن پالم اغلب برای هفتهها یا ماهها ذخیره میشود و تا زمانی که از یک مرکز خارج شود، ترکیب اولیه تامین آن ممکن است تغییر کرده باشد. به عبارت دیگر، «ردیابی در زمان واقعی» در حال حاضر واقعبینانه نیست.
کشاورزان خرد بخش قابل توجهی از زنجیره تامین روغن پالم را تشکیل میدهند. در سطح جهانی، حدود ۷,۰۰۰,۰۰۰ کشاورز خرد، ۲,۲۰۰ کارخانه را تامین میکنند. این بدان معناست که گاهی اوقات هزاران کشاورز خرد به ازای هر کارخانه وجود دارند. اما دسترسی به آنها دشوار است. کامو از RSPO توضیح میدهد: «اغلب، مزارع کشاورزان خرد در مناطق روستایی با دسترسی محدود به جادههای اصلی یا تجهیزات تحویل برای رسیدن به کارخانه قرار دارند.» واسطههای غیررسمی اغلب میوهها را جمعآوری کرده و آنها را در یک بچ مخلوط کرده و به کارخانهها تحویل میدهند. در حالی که آنها دسترسی به بازار را برای کشاورزان فراهم میکنند، این اختلاط میتواند بر قابلیت ردیابی نیز تأثیر بگذارد. به دلیل این دشواریها، برخی حتی حذف کشاورزان خرد از دامنه EUDR را در نظر گرفتهاند.
برخلاف قهوه و کاکائو که به ترتیب سالی یک و دو بار برداشت میشوند، روغن پالم به طور مداوم برداشت میشود. این بازه زمانی از هر دو هفته یک بار در خوشههای با بازدهی پایینتر تا هر هفت روز در مزارع تجاری با بازدهی بالاتر متغیر است. مولین توضیح میدهد: «برداشت مداوم، ردیابی را دشوار میکند؛ زیرا خوشههای میوه پالم در تمام طول سال رسیده میشوند و باید ظرف ۲۴ تا ۴۸ ساعت فرآوری شوند تا کیفیت روغن حفظ شود.» او اضافه میکند: «این امر ورودی مداوم میوه از مزارع و کشاورزان خرد مختلف را ایجاد میکند که اغلب در همان محمولهها با یکدیگر مخلوط میشوند. برخلاف محصولات فصلی، هیچ وقفه طبیعی در زنجیره تامین برای جداسازی یا ردیابی آسان بچها (نگهداری سوابق آسان نیست) وجود ندارد، بنابراین ردیابی یک محموله خاص روغن پالم تا مزرعه دقیق مبدأ آن بسیار پیچیدهتر میشود.»
روغن پالم یکی از آمادهترین کالاهای مرتبط با EUDR است. حتی پیش از گسترش EUDR در سال گذشته، این بخش در وضعیت خوبی قرار داشت. مولین از ارثکوآلایزر توضیح میدهد: «اکثر پالایشگاهها و واسطههای فعال در بخش روغن پالم نسبتاً خوب آماده شدهاند. روغن پالم بیش از یک دهه تحت بررسی جهانی بوده است و تلاشهای شفافسازی از زمان اتخاذ سیاستهای NDPE (بدون جنگلزدایی، بدون تخریب اراضی پیت و بدون استثمار) و تأسیس RSPO تسریع یافته است.» با این حال، استثنائاتی نیز وجود دارد. شرکتهای پاییندستی در اروپا آمادگی کلی این بخش را ندارند. به گفته مولین، آنها تا کنون برای کسب اطلاعات به واسطهها و پالایشگاهها متکی بوده و فاقد دید کافی در زنجیرههای تامین خود هستند. در نتیجه، بیشتر آنها به جای فعال بودن، «واکنشگرا» هستند. «بسیاری از شرکتها روی تأخیر (مجدد) EUDR یا حذف کامل آن شرط بسته بودند.» کامو از RSPO میافزاید که ترکیبی از تعهدات بخش خصوصی، ارائه گسترده دادههای ماهوارهای و سازماندهی خوب در میان سازمانهای غیردولتی، این بخش را نسبت به بسیاری از بخشهای دیگر آمادهتر ساخته است.
تحلیل اگروفودز برای فعالان صنعت غذا:
مقررات EUDR مستقیماً بازار ایران را متاثر نمیکند، اما با افزایش هزینهها و پیچیدگیهای زنجیره تامین جهانی روغن پالم، نوسانات قیمتی و دسترسی به منابع پایدار را دشوارتر میسازد. شرکتها باید روندها را رصد و منابع را متنوع کنند.
نظر شما در مورد این مطلب چیه؟