خبرگزاری تخصصی اگروفودز به نقل از فود‌نویتگیتور گزارش می‌دهد که چشم‌انداز صنعت غذا و نوشیدنی به سرعت در حال دگرگونی است و روندهای مصرف‌کننده محرک اصلی این تغییرات در تمامی بخش‌ها هستند. طی ۱۲ ماه گذشته، گرایش‌هایی چون پروتئین بالا، فیبر بالا، برچسب تمیز، سلامت روده، غذا به عنوان دارو و کارایی، همگی موجب افزایش هزینه‌های مصرف‌کننده و توسعه محصولات جدید شده‌اند. اما با نزدیک شدن به سال ۲۰۲۶، تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند که موج جدیدی از روندهای نوظهور، از تعدیل در مصرف مواد مغذی تا بازگشت به نوستالژی و جستجوی تجربیات حسی، صنعت را متحول خواهد کرد.
تغییر الگوی مصرف: از افراط به اعتدال
پروتئین و فیبر: از ترند تا عادت غذایی
پیش‌بینی می‌شود که گرایش‌های غالب پروتئین بالا و فیبر بالا، که در سال‌های ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ محبوبیت چشمگیری داشتند، با ورود به سال ۲۰۲۶ تعدیل یابند. این به معنای حذف این روندها نیست، بلکه نشان‌دهنده تبدیل شدن آن‌ها به بخشی جدایی‌ناپذیر از رژیم غذایی معمول است. الکس بِکِت، مدیر ارشد تحقیقات غذا و نوشیدنی در شرکت تحلیل بازار مینتِل، می‌گوید: «پروتئین و فیبر در سال ۲۰۲۶ از میان هیاهوی سلامت عبور کرده و به عنوان مواد مغذی قابل درک، در دسترس و ضروری، به جریان اصلی تبدیل می‌شوند.»
با این حال، مفهوم «افراط» در مصرف پروتئین یا فیبر، یعنی تلاش برای مصرف حداکثری، احتمالاً کاهش خواهد یافت. بِکِت با اشاره به گرایش‌های گذشته اظهار می‌دارد: «به دوران بدون چربی در دهه ۸۰ یا بدون کربوهیدرات در سال‌های ۲۰۰۰ نگاه کنید. تاریخ نشان می‌دهد که الگوهای غذایی چگونه از وسواس به اعتدال تغییر می‌کنند.» مینتِل پیش‌بینی می‌کند که این روند در آینده در تمامی بخش‌ها ادامه خواهد داشت.
درس‌هایی از تاریخ رژیم‌های غذایی
«از سال ۲۰۳۰، مصرف‌کنندگان از اهداف تغذیه‌ای سخت‌گیرانه به سمت رژیم غذایی فراگیرتر و متنوع‌تر حرکت خواهند کرد. مزایای اقتصادی، سلامتی، طعمی و زیست‌محیطی تنوع‌بخشی به منابع پروتئین و فیبر برای مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان جذاب خواهد بود.» علاوه بر این، روند فزاینده سلامت روده به این تغییر کمک خواهد کرد، زیرا درک مصرف‌کنندگان از اهمیت تنوع مواد مغذی برای روده‌ای سالم افزایش می‌یابد.
نقش سلامت روده و داروهای GLP-1
نکته جالب اینجاست که افزایش مصرف داروهای GLP-1 نیز به تغییر تمرکز از یک ماده مغذی واحد کمک می‌کند. ارتباطات گسترده بین داروهای GLP-1 و سلامت دستگاه گوارش، به ترویج سایر مواد مغذی کمک کرده و اتکای مصرف‌کننده به پروتئین را کاهش می‌دهد. بِکِت می‌افزاید: «بله، پروتئین یک ماده مغذی ضروری و مطلوب باقی خواهد ماند، اما این واقعیت که به قیمت مصرف سایر مواد مغذی مصرف می‌شود و با سطحی‌نگری و روش‌های غذایی افراطی و ایدئولوژیک مترادف شده است، علاقه مصرف‌کننده را به امتحان منابع متنوع‌تر تسریع خواهد کرد.»
نوستالژی و نوآوری: پناهگاهی در جهان متغیر
بازگشت به گذشته: قدرت نوستالژی
روند نوستالژی طی چند سال گذشته به آرامی در حال رشد بوده و فروش را افزایش داده است. اما تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند که با ورود به سال ۲۰۲۶، این روند قدرتمندتر و پررنگ‌تر شده و به یکی از گرایش‌های اصلی سال تبدیل خواهد شد. دلیل این امر، «فرار از واقعیت» است. آلیس پیلکینگتون، تحلیلگر اصلی غذا و نوشیدنی در مینتِل، توضیح می‌دهد که نوستالژی راهی است برای مصرف‌کنندگان تا از دنیای پرنوسان و هوش مصنوعی پناه بگیرند و به دوران «ساده‌تر» بازگردند.
فرصت‌های جدید در محصولات ماندگار و میراثی
یکی از حوزه‌هایی که این روند در آن نمایان شده، راهروهای فراموش‌شده محصولات با ماندگاری بالا است؛ جایی که برندهای نوآور مانند شرکت حبوبات بولد بین کو، با مصرف‌کنندگان ارتباط برقرار کرده و باعث ارزیابی مجدد محصولات با عمر طولانی شده‌اند. پیلکینگتون می‌گوید: «این برندها با موفقیت مزایای عملی کنسرو و جارینگ را با کیفیت، اصالت، طعم‌های هیجان‌انگیز و شخصیت ادغام می‌کنند.» تحلیلگران می‌گویند که این روند ادامه خواهد داشت، زیرا موفقیت این محصولات، برندهای بیشتری را به کشف مجدد مواد و دستورالعمل‌های میراثی در قالب‌های مدرن و مرتبط الهام می‌بخشد.
احیای فرهنگ «اسراف نکنیم»
در ادامه با موضوع گذشته، ضرب‌المثل قدیمی «اسراف نکنیم تا محتاج نشویم»، احتمالاً دوباره به یکی از رفتارهای اصلی مصرف‌کنندگان تبدیل خواهد شد، زیرا جمعیت جهانی رشد می‌کند و فشارهای اقلیمی تولید غذا را تهدید می‌کند.
تحریک حواس: تجربه‌های جدید در غذا و نوشیدنی
شور و هیجان در نوآوری‌های چندحسی
در نقطه مقابل نوستالژی، نوآوری قرار دارد. در حالی که مصرف‌کنندگان ممکن است به دنبال آرامش در آشنایی باشند، به دنبال هیجان در تازگی نیز هستند. پیلکینگتون از مینتِل می‌گوید: «چه سوداهای کثیف و چه شکلات دوبی، نوآوری‌های چندحسی در سال‌های اخیر با سرگرمی، تازگی و حس و حال ویروسی مترادف شده‌اند.»
ارزش افزوده برای گروه‌های خاص مصرف‌کننده
اما با رشد این روند، برندها برای متمایز کردن خود از دیگران نیاز به تلاش بیشتری دارند. پیلکینگتون پیش‌بینی می‌کند که این امر از طریق تغییرات رنگ، بافت و عطر حاصل خواهد شد و محصولات غذایی و نوشیدنی‌ای ایجاد می‌شوند که حواس را تحریک کرده و تجربه غذا خوردن را احیا می‌کنند. این می‌تواند به ویژه برای مصرف‌کنندگان داروهای GLP-1 مفید باشد، زیرا بسیاری از آن‌ها از عدم احساس لذت در خوردن و آشامیدن شکایت کرده‌اند. گروه‌های مصرف‌کننده کم‌توجه اما در حال گسترش، مانند سالمندان و افراد دارای اختلالات عصبی نیز می‌توانند از حرکت به سمت نوآوری‌های حسی‌تر بهره‌مند شوند.
پیچیدگی به جای تک‌بعدی بودن: آینده نوآوری در غذا
با ورود به سال ۲۰۲۶، یک روند کلی برجسته است: مصرف‌کنندگان دیگر با محصولات تک‌بعدی راضی نیستند. آن‌ها به دنبال تعادل بر افراط، راحتی در کنار نوآوری و کارایی همراه با تجربیات حسی هستند. برای برندها، این به معنای پذیرش پیچیدگی است؛ پیچیدگی از نظر تغذیه‌ای، احساسی و تجربی. همگرایی این روندها نشان‌دهنده دوران فکری و خلاقانه‌تری برای نوآوری در غذا و نوشیدنی است. چه تنوع‌بخشی به منابع مغذی باشد، چه بازآفرینی قالب‌های میراثی، یا طراحی برای لذت حسی، فرصت‌ها گسترده و رو به رشد هستند. اما موفقیت به این بستگی دارد که شرکت‌ها چقدر خوب می‌توانند گوش دهند، سازگار شوند و محصولاتی را ارائه دهند که با ارزش‌های در حال تحول مصرف‌کنندگان هماهنگ باشند.
تحلیل اگروفودز برای فعالان صنعت غذا:
روندهای اعتدال در مصرف، نوستالژی و کاهش ضایعات، فرصت‌های بزرگی برای صنعت غذای ایران هستند. تمرکز بر غذاهای سنتی و محلی با بسته‌بندی مدرن، توسعه محصولات کاربردی بر پایه حبوبات و پروتئین‌های گیاهی، و کاهش ضایعات غذایی می‌تواند به افزایش رقابت‌پذیری و تامین امنیت غذایی کمک کند.
نظر شما در مورد این مطلب چیه؟