خبرگزاری تخصصی اگروفودز به نقل از فودناویکاتور دات کام گزارش می‌دهد: صنعت جهانی غذا و نوشیدنی طی دوازده ماه گذشته شاهد موج بی‌سابقه‌ای از ادغام‌ها، اکتساب‌ها، فروش برندها و جدایی شرکت‌های بزرگ بوده است. این تحولات گسترده، که از تصمیماتی چون تقسیم شدن کرفت هاینز (The Kraft Heinz Company)، خرید دبلیو.کی. کلاگ (WK Kellogg) توسط فررو (Ferrero)، ادغام مارس (Mars, Inc.) و کلانوا (Kellanova)، تا خروج یونیلیور (Unilever) از بخش بستنی را شامل می‌شود، عمدتاً ناشی از نوسانات شدید در قیمت کالاها و مواد اولیه، تغییر مداوم انتظارات مصرف‌کنندگان (به سمت سلامت، پایداری و نوآوری) و تلاش شرکت‌ها برای تقویت موقعیت و کنترل بیشتر بر پویایی‌های بازار است. به گفته مهسا شهبنده، کارشناس تحقیقات غذا در شرکت داده‌های آماری و بازار استاتیستا (Statista)، با کاهش نرخ بهره و آغاز روند نزولی تورم مواد غذایی، این فعالیت‌ها در آینده نزدیک و به ویژه در بازارهای ایالات متحده، اروپا (به خصوص بریتانیا) و آسیا (به خصوص چین)، شتاب بیشتری خواهد گرفت و بر خرید برندهای نوآورانه کوچک و متوسط و ادغام فناوری‌های پیشرفته تمرکز خواهد داشت.
این تغییر و تحولات گسترده در حالی صورت می‌گیرد که برخی از بزرگترین تولیدکنندگان در حال خرید برندها، فروش آنها، ادغام با سایر تولیدکنندگان، یا جدایی از آنها هستند. به عنوان مثال، شرکت مارس در صورت تأیید توافق ادغام با کلانوا توسط رگولاتورها، قرار است بر بازار تنقلات مسلط شود. مهسا شهبنده توضیح می‌دهد که شرکت‌ها با گسترش سبد محصولات خود از طریق اکتساب دسته‌های جدید، متنوع‌سازی و گسترش جغرافیایی، به دنبال تقویت ردپای کلی خود در بازار هستند.
این روند خرید، فروش، ادغام یا تقسیم، در اکثر بخش‌های غذا و نوشیدنی قابل مشاهده است، اما به ویژه در دسته‌هایی که بیشترین تأثیر را از افزایش هزینه‌ها، کاهش حاشیه سود و گرایش مصرف‌کنندگان به برندهای برچسب خصوصی (private label) پذیرفته‌اند، مانند غلات، تنقلات و شیرینی‌جات، برجسته‌تر است. به گفته شهبنده، شرکت‌های بزرگ در مناطقی که فرصت رشد را شناسایی می‌کنند، وارد بازار می‌شوند، در حالی که واگذاری‌ها در مناطقی با همسویی استراتژیک کمتر رخ می‌دهد. برندهای متوسطی که بر ارزش‌هایی مانند سلامت، پایداری و نوآوری تأکید دارند، به اهداف بسیار جذابی برای غول‌های صنعت غذا تبدیل خواهند شد.
صنعت تنقلات به ویژه تحت تأثیر روند سلامت و تندرستی قرار دارد و مصرف‌کنندگان به طور فزاینده‌ای انتخاب‌های سالم‌تر را در اولویت قرار می‌دهند. بازار محصولات گیاهی، که میزبان بسیاری از برندهای کوچک و متوسط است، نیز حوزه بسیار پویایی محسوب می‌شود و انتظار می‌رود شرکت‌های بزرگ تولیدکننده گوشت و لبنیات، برای بهره‌برداری از پتانسیل رشد و تقویت اعتبار پایداری خود، سرمایه‌گذاری سنگینی در این بخش انجام دهند.
نوشیدنی‌های طعم‌دار نیز یک دسته امیدوارکننده را تشکیل می‌دهند، چرا که مصرف‌کنندگان تمایل واضحی به طعم‌های نوآورانه و غیرمعمول، فراتر از طعم‌های سنتی، نشان می‌دهند. فواید عملکردی (functional benefits) نیز در صدر فهرست خواسته‌ها و نیازهای مصرف‌کنندگان قرار دارد. شهبنده اظهار می‌دارد که فعالیت‌های ادغام و اکتساب در بخش غذا، قویاً تحت تأثیر موضوعاتی مانند سلامت، تازگی و پایداری قرار می‌گیرد و در بخش نوشیدنی نیز، سرمایه‌گذاری‌ها احتمالاً بر نوآوری، ارزش افزوده – روند محصولات سالم‌تر، و راه‌حل‌های بسته‌بندی قابل بازیافت متمرکز خواهد بود.
ادغام و اکتساب برای غول‌های صنعت غذا که به دنبال همسویی با تقاضای فزاینده برای پایداری، مقرون‌به‌صرفگی و نوآوری هستند، اهمیت فزاینده‌ای یافته است. یکی از محرک‌های اصلی این فعالیت، اکتساب برندهای کوچک و متوسطی است که پتانسیل نوآوری قوی از خود نشان می‌دهند و اغلب با ادغام راه‌حل‌های هوش مصنوعی همراه است. در واقع، شیوه‌ها و فناوری‌های نوآورانه – مانند کشاورزی هوشمند در تولید، مدیریت زنجیره تأمین مبتنی بر داده، و سیستم‌های توزیع پیشرفته – به شرکت‌ها کمک می‌کنند تا مزیت رقابتی خود را در بازاری که به طور فزاینده‌ای چالش‌برانگیز است، حفظ کنند. مهسا شهبنده تأکید می‌کند که در قلب استراتژی ادغام و اکتساب صنعت، اکتساب برندهای نوآورانه و خاص و ادغام فناوری‌هایی قرار دارد که ضمن گسترش و متنوع‌سازی سبد محصولات، کارایی را افزایش می‌دهند.
با شتاب گرفتن روند ادغام‌ها، اکتساب‌ها و تغییرات استراتژیک، یک چیز روشن است – صنعت غذا و نوشیدنی در میانه یک تحول بزرگ قرار دارد. با تکامل انتظارات مصرف‌کنندگان و تغییر پویایی‌های بازار، شرکت‌ها در حال بازنگری نقش‌های خود، بازسازی سبد محصولاتشان و سرمایه‌گذاری در نوآوری برای پیشتاز ماندن هستند. خواه از طریق معاملات جسورانه یا واگذاری‌های هدفمند، آینده غذا با چابکی، هدفمندی و تلاشی بی‌وقفه برای پاسخگویی به نیازهای مصرف‌کننده فردا تعریف خواهد شد.
تحلیل اگروفودز برای فعالان صنعت غذا:
این روند جهانی، فرصتی برای رشد استارت‌آپ‌های غذایی با تمرکز بر نوآوری، سلامت و پایداری در ایران است. فعالان داخلی باید بر تحقیق و توسعه، فناوری و چابکی تمرکز کنند تا برای جذب سرمایه یا ادغام در آینده آماده باشند. چالش، حفظ رقابت‌پذیری در بازار داخلی است.
نظر شما در مورد این مطلب چیه؟