خبرگزاری تخصصی اگروفودز به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان گزارش میدهد: سیاوش سلیمی، رئیس انجمن تولیدکنندگان شیرخشک صنعتی، از افزایش تدریجی قیمت شیرخام در ماههای اخیر خبر داد. وی کمبود توزیع نهادهها، نوسان نرخ ارز و شیوع بیماری تب برفکی را عوامل اصلی این گرانی دانست که نه تنها بر قیمت تمامشده محصولات لبنی تاثیر گذاشته، بلکه چالشهای جدی برای صادرات شیرخشک ایجاد کرده و نگرانیهایی بابت مازاد تولید و دپوی شیرخام در آینده نزدیک به وجود آورده است.
عوامل اصلی گرانی شیرخام در بازار
نوسانات ارزی و کمبود نهادههای دامی
سلیمی توضیح داد که کمبود توزیع نهادههای دامی و اثر افزایش قیمت ارز، به طور مستقیم منجر به گرانی شیرخام و در پی آن، افزایش قیمت محصولات لبنی شده است. وی تاکید کرد که در حال حاضر، کمبودی در عرضه محصولات لبنی در فروشگاهها وجود ندارد و گزارش خاصی مبنی بر نبود یا کاهش عرضه لبنیات دریافت نشده است. به گفته او، تنها دلیل افزایش قیمت، ناشی از کمبود نهادههای یارانهای و ناچار شدن تولیدکنندگان به خرید از بازار آزاد است که هزینه تمامشده تولید را بالا میبرد.
شیوع تب برفکی و کاهش چشمگیر تولید
رئیس انجمن تولیدکنندگان شیرخشک صنعتی شیوع بیماری تب برفکی را از دیگر عوامل مهم گرانی شیرخام برشمرد و اعلام کرد: «روزانه بیش از هزار تن تولید شیرخام در استان تهران کاهش یافته که این امر باعث ارسال شیر کمتری توسط کارخانجات شده است.» او هرگونه ارتباط گرانی قیمت با صادرات شیرخشک را رد کرد و افزود که ارزش پایه صادراتی شیرخشک با نرخ ۳.۵۷ دلار، رقمی غیرمنطقی است، در حالی که سقف قیمت جهانی بین ۲.۴ تا ۲.۵ دلار است. این نرخگذاری، صادرات را رو به توقف میبرد و در صورت استمرار این روند، صادرات با کاهش چشمگیری مواجه خواهد شد.
چالشهای صادراتی و خطر دپوی محصول
صادرات در شش ماهه اول سال و تبعات نرخگذاری جدید
سلیمی اشاره کرد که در شش ماهه اول سال جاری افزایش صادرات شیرخشک وجود داشته، اما تمام آن مربوط به تولید جدید نبوده است. او توضیح داد: «طبق آمار سامانه جامع تجارت، ۴۰ هزار تن دپو در پایان سال گذشته داشتیم و پس از یک جنگ ۱۲ روزه تحمیلی (به احتمال زیاد منظور جنگی در منطقه خاورمیانه است که باعث تغییرات تجاری شده است)، کشورهایی که از ایران تغذیه میشدند، به سرعت اقدام به خرید کردند که منجر به فروش آن دپو شد.» او هشدار داد که با استمرار وضعیت فعلی عرضه شیرخام به بهای کنونی، صادرات شیرخشک توجیهی ندارد و به شدت کاهش خواهد یافت.
فقدان بازارهای صادراتی و مازاد تولید
رئیس انجمن تولیدکنندگان شیرخشک صنعتی پیشبینی کرد که پس از پایان بیماری تب برفکی و حل مشکل تامین نهادهها، با مازاد و دپوی تولید شیرخام مواجه خواهیم شد. وی تاکید کرد که «با از دست دادن بازار صادراتی، به راحتی امکان به دست آوردن مجدد آن وجود ندارد.»
راهکارهای پیشنهادی برای کنترل بازار
مدیریت منطقی صادرات برای جلوگیری از دور ریز شیر
سلیمی راهکارهای متعددی برای کنترل صادرات شیرخشک مطرح کرد و پیشنهاد داد که صادرات باید صرفاً توسط واحدهای تولیدی صورت گیرد. وی این راهکار را ابزاری برای کنترل صادرات هر محصولی دانست. او افزود که اعلام نرخ جدید پایه صادراتی به صادرات شیرخشک آسیب میزند، چرا که با افزایش قیمت لبنیات و کاهش مصرف داخلی، نباید شیر تولیدی دور ریخته شود. از این رو، برخورد منطقی با این موضوع ضروری است.
تحلیل اگروفودز برای فعالان صنعت غذا:
نوسانات بازار شیرخام و موانع صادراتی تهدیدی جدی برای پایداری زنجیره تامین داخلی و رقابتپذیری صادرکنندگان است. فعالان داخلی باید بر بهینهسازی تولید، تنوعبخشی به محصولات با ارزش افزوده بالاتر و توسعه بازارهای جایگزین تمرکز کنند. حمایت از تولید نهادهها و سیاستگذاری واقعبینانه در نرخگذاری صادراتی حیاتی است.
نظر شما در مورد این مطلب چیه؟