خبرگزاری تخصصی اگروفودز به نقل از The Fish Site گزارش میدهد:
در دانمارک، برنامههایی برای راهاندازی اولین مرکز پرورش ماهی دایرهای در جهان اعلام شده است؛ مرکزی که به گفتهی سازندگانش، “شبیه هیچچیز دیگری که تاکنون دیدهایم نخواهد بود.” این مزرعهی پرورش ماهی که “Onnest” نام دارد، قرار است در هیرتسالس (Hirtshals)، در شمالیترین نقطهی دانمارک، واقع شود.
چشماندازی نو در صنعت پرورش ماهی
صنعت پرورش ماهی به دلیل آسیبهای زیستمحیطی ناشی از پسماندها و مواد شیمیایی، نرخ بالای بیماری و احتمال فرار ماهیهای پرورشی و تهدید اکوسیستمهای محلی، شهرت خوبی ندارد. با این حال، دو نوآور اسکاندیناویایی به دنبال ایجاد تحولی اساسی در این صنعت هستند. آنها تیمی از شرکتهای معماری را برای تحقق این چشمانداز به خدمت گرفتهاند.
اصول اساسی مزرعهی دایرهای
هدف اصلی پروژه، ساخت اولین مزرعهی پرورش ماهی دایرهای است که شامل موارد زیر میشود:
صفر کردن ضایعات
عملیات کاملاً دایرهای
عدم استفاده از دارو و واکسن
مصرف حداقلی منابع
حداکثر استفادهی مجدد از جریانهای زباله
چرخههای غذایی دایرهای
همچنین این مزرعه بر بالاترین سطح رفاه ماهی تمرکز خواهد داشت.
نوآوری در تغذیه و رفاه حیوانات
تغذیه سنتی ماهیها، سهم عمدهای در انتشار گازهای گلخانهای دارد. در این مزرعه، توسعهی یک سیستم تغذیه دایرهای، نقشی اساسی ایفا میکند. برنامهریزی شده است که غذای ماهی محلی، بر اساس جلبکهای تولید شده در محل و ضایعات فرآوری ماهی، تولید شود. این جایگزینی برای واردات سویا از آمریکای جنوبی است که در حال حاضر بخش قابل توجهی از مواد تشکیلدهندهی خوراک را تامین میکند. جلبکها با لجن و مواد مغذی زبالهها تغذیه میشوند و از گرمای اضافی صنایع نزدیک، مانند تأسیسات تولید هیدروژن، برای راهاندازی خود فرآیند تولید استفاده خواهد شد.
رفاه حیوانات در اولویت
یکی دیگر از چالشهای صنعت پرورش ماهی، رفاه حیوانات است. مزرعهی “Onnest” ادعا میکند که بر رفاه ماهیها تمرکز “بیچون و چرا” دارد که به نوبهی خود ماهیهایی با کیفیت بالا و مشخصات تغذیهای بهتر از نمونههای سنتی تولید میکند. “نیکلاس داکسبری رانسوم” (Nicholas Duxbury Ransome)، مدیر عامل شرکت معماری Lendager، میگوید: “در سیستمهای زمینی معمولی، تا 50 درصد از ماهیها ممکن است در طول دورهی رشد بمیرند. ما قصد داریم این میزان بقا را به بیش از 95 درصد برسانیم.”
چالشهای پیش رو و چشمانداز آینده
بزرگترین چالش “Onnest”، تحقق بلندپروازیهای زیستمحیطی آن است، زیرا این امر مستلزم ادغام چرخهای بودن در هر عنصر طراحی از ابتدا است. این بدان معناست که سیستمهای پیچیده، در رشتههایی که معمولاً با هم کار نمیکنند – مانند خوراک، انرژی، زباله، معماری و تأثیر اجتماعی – اکنون باید با هم متحد شوند. “ساموئل مورن” (Samuel Muren)، همبنیانگذار Onnest، توضیح میدهد: “سطح یکپارچگی و بلندپروازی در رویکرد Onnest نادر و شاید بیسابقه است، زیرا نه تنها به نوآوریهای تکنولوژیکی، بلکه به همکاری سیستمی، تفکر بلندمدت و تمایل به دوری از مدلهای تجاری مرسوم نیاز دارد.”
بازار و مصرفکننده
هنگامی که ماهیهای پرورشیافته در Onnest وارد بازار شوند، احتمالاً با قیمت بالاتری فروخته خواهند شد. مورن توضیح میدهد که این ارزش، هدفش منعکس کردن مدل تولید احیاکننده و بدون ضایعات، مواد تشکیلدهندهی خوراک محلی و البته استانداردهای بالای رفاه حیوانات است. مصرفکنندگان همچنین متوجه خواهند شد که در حال خرید ماهی پرورشیافته در Onnest هستند. مورن میگوید: “ما انتظار داریم که ماهیها بهطور واضح برچسبگذاری و تأیید شوند و کل سایت برای عموم قابل دسترس و باز باشد.” او همچنین در حال بررسی استفاده از فناوری بلاکچین برای ردیابی کامل هر ماهی است.
آیندهی روشن
ساختوساز در سایت هیرتسالس (Hirtshals) قرار است در اواخر سال 2026 یا اوایل سال 2027 آغاز شود و انتظار میرود تولید در سال 2028 آغاز شود. مورن میگوید: “امید است که این تأسیسات به عنوان نمونهای عمل کند که در سراسر جهان مقیاسپذیر باشد. اگر بتوانیم این کار را در دانمارک انجام دهیم، میتوانیم آن را در هلند، فرانسه یا ژاپن نیز انجام دهیم.”
تحلیل اگروفودز برای فعالان صنعت غذا:
این مدل نوین پرورش ماهی، فرصتی برای تولیدکنندگان ایرانی است تا با استفاده از فناوریهای نوین و رویکردهای پایدار، به بازارهای جهانی ورود کنند.
این رویکرد، تقاضای رو به رشد برای محصولات غذایی سالم و دوستدار محیطزیست را در ایران و جهان پاسخ میدهد.
راهاندازی مزارع پرورش ماهی با فناوریهای مشابه، میتواند ضمن کاهش وابستگی به واردات، به ارتقای استانداردهای تولید و افزایش صادرات کمک کند.
نظر شما در مورد این مطلب چیه؟